Ga naar submenu Ga naar zoekveld

Kom op, ga wandelen! Het is de beste manier om te bezinnen

Wandelcoaches, wandeldagen, moderne pelgrims, boeken over pelgrimages, niet-religieuze pelgrimsroutes, tv-programma’s over pelgrims… Wandelen is hot. Wat is het, in dat eenvoudige, bijna nederige voortbewegen, dat blijkbaar zo aanspreekt in deze tijd?

Deel:

Sinds ik anderhalf jaar terug met een beginnende burnout bij de bedrijfsarts kwam, raadde hij me aan elke dag te gaan wandelen. Weer of geen weer. Dat bijna vaderlijke advies nam ik ter harte en sindsdien ben ik aangestoken met het wandelvirus. Nu ik gelukkig weer goed in mijn vel zit, is wandelen inmiddels een goede dagelijkse gewoonte geworden.

Dat wandelen heilzaam is, staat buiten kijf. Eigenlijk was ik een beetje verbaasd toen ik merkte hoe goed zoiets eenvoudigs als wandelen me deed. Het vertragen, het bezinnen, het tot rust komen. Gewoon door je ene voet voor de andere te zetten.  Het is daarom niet zo gek dat je de laatste jaren ook een enorme groei ziet in het aantal wandelcoaches, die het heilzame van wandelen combineren met coachingsgesprekken.

Bezinnen en boetedoen

Maar dan heb je ook nog die andere groep wandelaars. De pelgrims. Jong en oud die vrijwillig honderden kilometers lopen, zoals  de Camino, de bekendste pelgrimsroute naar Santiago de Compestella in Spanje. Elk jaar neemt het aantal pelgrims toe die deze Camino maakt. Een beetje tot verbazing van velen, want waarom zou je? Een pelgrimstocht lopen was vroeger vooral iets om je te bezinnen en boete te doen, maar dat zijn niet bepaald zaken die je associeert met anno 2017.

Wat bezielt ze? Is het een zoektocht naar zichzelf, naar God, of is het vooral een sportieve uitdaging? Want die 790 kilometer van St. Jean Pied de Port naar Santiago (een van de veel gelopen routes) is geen eitje. Het is afzien. Dat ondervond ook Maaike (24) die de Camino afgelopen zomer liep. ‘Ik had 4,5 week om de 790 kilometerslange tocht te lopen, maar moest helaas halverwege afhaken vanwege een knieblessure. Ik had nog van tevoren met  vrienden gegrapt dat zoiets waarschijnlijk zou gebeuren, omdat ik juist iemand ben die niet wil falen.’

Wat geloof ik nog?

Wat is de magie van deze pelgrimsroute dat je bereid zo tot het uiterste te gaan? Maaike wilde met de Camino een streep zetten onder de nasleep van een relatie. Ook wilde ze onderzoeken wie God nog voor haar was. ‘Ik kom uit een christelijk gezin en vanuit een verlangen iets voor de wereld te betekenen ben ik theologie gaan studeren. Tijdens mijn studie is mijn godsbeeld veranderd. Ik vroeg me af: ‘Wat geloof ik nog? En wat laat ik achter me?’

Omdat Maaike een specifiek doel had met haar Camino wilde ze hem ook alleen lopen. ‘Als pelgrim heb je een eenvoudig ritme van opstaan, ontbijten, wandelen, koffiedrinken, verder wandelen, arriveren in de herberg, douchen, eten en slapen. Daardoor kwam ik in een reflectiemodus terecht. Het is juist de ervaring van het alleen lopen die zo goed voor me is geweest.’

In veel godsdiensten is het lopen zelf een gebed. Het boeddhisme kent een bepaalde manier van lopen als vorm van meditatie, van verzinken. (..) voor de Chinezen is ‘Tao’ de weg. En in India spreekt met van ‘marga’, de heilsweg: een weg van werken, inzicht en oefening. De christelijke mystiek kent de drievoudige weg naar transformatie: de weg van zuivering, de weg van verlichting en de weg van verzoening. (..) We hoeven niet per se te bidden onder het lopen om de spirituele ervaring van de pelgrim te hebben. Het lopen zelf is al een gebed. Het is vol symboliek.’ Uit: Wijsheid van pelgrims, Anselm Grün.

Met mijn zoektocht naar God was ik echt een uitzondering

Aan het eind van de tocht in Santiago de Compostela krijg je de vraag waarom je de route gelopen hebt. Uit deze cijfers blijkt dat 90% dit vanuit een religieuze motivatie doet. Al moet je die cijfers wel met een korreltje zout nemen, vertelt Maaike. ‘Ik denk dat veel pelgrims tegenwoordig niet vanuit een zuiver religieuze reden de route lopen. Ik was echt een uitzondering als ik vertelde over mijn zoektocht naar God.’

‘Veel pelgrims geven aan dat ze van wandelen houden en de omgeving mooi vinden. Maar als je wat verder vraagt, ontdek je wel vaak dat er wel degelijk een diepere motivatie speelt. Dat mensen op zoek zijn naar zichzelf en willen ontdekken wat de fysieke uitdaging van de Camino met hen doet.’

Het ritme van onvoorspelbaarheid

Toen Maaike halverwege de tocht moest afhaken vanwege haar knieblessure was dat wel een teleurstelling. ‘Ik kende de ervaring niet dat je lichaam het gewoon niet meer doet. Maar je lichaam kan blijkbaar gewoon zeggen: ‘Stop’. Uiteindelijk kon ik dat ook accepteren. Dat is de Camino. Je weet nooit wat er gaat gebeuren. Je weet ’s avonds niet waar je gaat eten of slapen. Je weet niet hoe het weer morgen is. Het is een ritme van onvoorspelbaarheid waar je je aan over moet geven.’

Maaike kijkt dan ook terug op een mooie ervaring. ‘Ook al heb ik niet de hele route gelopen, het is toch een deel van de pelgrimsroute geweest.’ De vragen over God heeft ze nog steeds. ‘Misschien heb ik daar meer tijd voor nodig. Tijdens de tocht heb ik wel heel veel over mezelf geleerd. Misschien moest ik wel eerst door die laag heen, om vervolgens tot de diepere laag van God te komen.’

Bucketlist

Ik heb de Camino nog niet gelopen, maar ik kan me voorstellen dat het een unieke ervaring moet zijn. Maaikes verhaal en de vele films en documentaires die er inmiddels over de Camino zijn gemaakt, tonen aan dat het echt iets bijzonders is. Voorlopig hou ik het bij wandelingen bij mij in de buurt, maar stiekem zet ik die Camino wel op mijn bucketlist.

Wil je meer weten over de pelgrimage naar Santiago de Compostela? Hier kun je je inlezen.

In Nederland kun je ook pelgrimeren, hier vind je verschillende pelgrimroutes.

Beeld: Op de foto zie je een wandelende Ludwig van Beethoven, bron Wikipedia

Geschreven door

Annemarie van den Berg

--:--