Als je het zelf wilt doen, moet je het ook vervolgens zelf doen

Rikko geeft op de vroege ochtend inspiratie om de dag bewust te beginnen. Hij leest om 6 uur de teksten uit een oud kerkelijk leesrooster en zo rond 7 uur deelt hij de gedachte die dan op-popt. Elke werkdag te lezen en te beluisteren.

Als je het zelf wilt doen, moet je het ook vervolgens zelf doen.

Het is maandag. De vroege ochtend is aardedonker. In de verte ruist de snelweg. Een ondefinieerbaar geluid van het geraas van verkeer zonder identiteit. In de zwarte lucht flonkeren sterren. Ik ben altijd weer blij dat er ondanks de enorme hoeveelheid lichtvervuiling er toch altijd nog sterren zichtbaar blijven. Ze bieden houvast voor een perspectief waarin niet alleen ikzelf een klein fragmentje ben in de geschiedenis van de wereld – niet alleen onze generatie, die even opkomt en dan weer verdwijnt, maar dat de aardbol zelf een vlekje is in een enorm heelal. Op de een of andere manier maken de maten van alles dat de omvang van de taken die wachten of de dilemma’s die er liggen, enigszins verschrompelen. En dat stemt me dan vrolijk.

Ik weet niet hoeveel PopUpGedachtes er al geschreven zijn ondertussen. Het is in elk geval het derde jaar op rij en daarvan zit ik op de helft. Ik ben begonnen in april 2016 met een wekelijkse ochtendgedachte, elke werkdagochtend. En het concept was eenvoudig. Wakker worden om 6 uur. Dat was niet per se eenvoudig trouwens. Dan even een moment van stilte buiten op het balkon, een gebedje, dan het lezen van de teksten van de dag. Ik nam de dagelijkse bijbellezingen van de katholieken. Zij hadden een schema waarbij je elke dag teksten te lezen kreeg en ik hoefde dan niet na te denken wat ik zou lezen. De enige vraag was, als ik dan zo even na zessen de teksten las, wat die teksten die dag voor idee zou opleveren. Zo gaat het al jaren en ik ben dankbaar voor lezers en luisteraars. Het houdt me gaande en de teksten blijken een onuitputtelijke bron van inspiratie.

Dat is misschien wel de zegen van de teksten. Dat ik niet zelf iets hoef te verzinnen. Als ik drie jaar geleden begonnen zou zijn met eigen ideeën te delen met volgelingen was ik waarschijnlijk ook al drie jaar geleden gestopt. Ik deel slechts waar ik die ochtend over struikel in de teksten, dáár blijven dan enkele rondzwervende ideeën in mijn hoofd aan vast plakken en dan laat ik de PopUpGedachte min of meer zichzelf schrijven. Daardoor is de hoeveelheid Gedachtes die er gemaakt kan worden onuitputtelijk.

Die tegenstelling ‘zelf doen’ of ‘aanhaken bij wat gebeurt’ en de gevolgen die elk van beide richtingen heeft, komt naar voren in de eerste lezing van vanochtend als Paulus, de grote apostel en grondlegger christendom (laat het hem niet horen, vindt hij teveel eer) reflecteert op het leven van Abraham.

Broeders en zusters, er staat geschre­ven dat Abraham twee zonen kreeg, een van de slavin en een van de vrije vrouw. maar de zoon van de slavin werd geboren naar het vlees, die van de vrije vrouw uit kracht van de belofte. Deze dingen zijn allegorisch bedoeld. De twee vrouwen zijn twee verbonden: het ene, dat van de berg Sinai, brengt slaven voort en dat is Hagar; Maar het Jeruzalem van omhoog is vrij en dat is onze moeder.

Nou krijg ik een beetje rillingen van het disrespect dat ik proef voor de eigenheid van de twee vrouwen én het dédain over de ‘slavin’. Slavernij is überhaupt een beroerd idee. Maar dat is allemaal niet het punt van de tekst – daarover gaat het in andere passages wel. Thema is hier vrijheid en gebondenheid, als kind in de wereld staan of geknecht worden.

Een fragmentje geschiedenisles: aan Abraham was beloofd dat hij stamvader van vele volkeren zou worden, maar de beste man kreeg maar geen kind met zijn vrouw. Treurig en in die tijd schandelijk en vervloekt. Hij moet gedacht hebben dat beloftes mooi en aardig zijn, maar dat je soms ook gewoon even zelf de koe bij de horens moet vatten en de slavin Hagar werd zijn bijvrouw, kreeg een kind, en zo had hij naar eigen inzicht wel even gerealiseerd, wat eigenlijk hem als belofte gegeven was. Het begin van een enorm drama want zijn vrouw Sara kreeg ook een kind en dat was het begin van een lange, lange broedertwist.

Punt van Paulus. Wie meent dat zijn of haar toekomst zelf gerealiseerd moet worden, steekt niet alleen de hand in een wespennest maar maakt zichzelf tot slaaf omdat je het dan ook vervolgens helemaal zelf moet doen. Wie leeft in een wereld met een vorm van geloof, een vorm van vertrouwen, dat dat wat werkelijk nodig is hem of haar gegeven zal worden – die kan doen wat hem of haar te doen staat zonder te denken dat alles afhangt van wat hij of zij doet. Dat laatste is de houding waartoe christendom de mens wil brengen Als kind in de wereld staan, thuis op de planeet, slaaf van niemand, in vertrouwen gezien te zijn. En dat wat écht belangrijk is je gegeven moet worden.

Mij helpt de sterrenhemel, en het besef van het kleine beetje dat ik kan overzien. Het helpt om al te grote verwachtingen te hebben van mijn eigen vermogen – en daar dan onder gebukt te gaan. Want wie het zelf wil doen, moet het ook maar zelf doen. Terwijl het meeste wat er is en wat we doen en denken ons gegeven wordt, als bijbelteksten in de ochtend en PopUpGedachten in je telefoon. Zegen en alle goeds in deze nieuwe week.

Hier vind je drie tekstgedeeltes die Rikko vanochtend las.

Deze rubriek heeft een eigen boek: Lazarus staat op. Daarin zijn de 25 mooiste ochtendgedachtes van de afgelopen tijd gebundeld en geïllustreerd door Joanne Zwart.

Lazarus staat op | Rikko Voorberg | Vuurbaak | ISBN 9789460050404 | € 17,95