Ga naar submenu Ga naar zoekveld

Beheerst en bescheiden, moet dat nou?

Deel:

Rikko geeft op de vroege ochtend inspiratie om de dag bewust te beginnen. Hij leest om 6 uur de teksten uit een oud kerkelijk leesrooster en zo rond 7 uur deelt hij de gedachte die dan op-popt. Elke werkdag te lezen en te beluisteren.

Beheerst en bescheiden, moet dat nou  – PopUpGedachte 13 november 2018

Ik weet niet of ik zo goed ben in beiden. Beheerst zijn en bescheiden. En toch zijn het essentiële ingrediënten voor hen die het goede zoeken, voor hen die God zoeken zegt Paulus. Het is dinsdagochtend. Mijn dagelijkse ochtendritueel is weer begonnen met de wekker van zes uur. Gisteren mocht al het gepiep van wekkers en toeters en bellen niet baten. Ik sliep gewoon. Het zal wel nodig zijn geweest, denken we dan. Gelukkig vandaag weer gewoon aan de keukentafel. Buiten is het zwart van het donker, binnen is het geel van het warme kunstlicht. Zacht tikkend slaat de verwarming aan, een kop heet water naast me op tafel. Koffie maak ik zo wel.

En lezen, dan hè? In de oude fragmenten van het christelijk geloof, geselecteerd honderden jaren geleden om gelezen te worden op deze dag in het jaar, jaar na jaar. En ik lees. Over oude mensen die wijs en bezadigd moeten zijn, over jonge mensen die zich netjes horen te gedragen.

Men zegt wel eens dat Paulus zo zat te hameren op keurigheid, omdat hij een boodschap van absolute vrijheid verkondigde. Je hoefde niet meer bang te zijn dat de hemel op je hoofd ging vallen, je was geen slaaf meer van de angst maar een soort ‘kinderen’ van God. En in dat laatste zit altijd iets zorgeloos. Een kind dat zich verzet, steelt, liegt, de afspraken niet nakomt, (al gaat het maar om kleine dingen als snoepjes, afspraken over thuis komen, geld dat door het huis zwerft en snel geconfisqueerd wordt) zo’n kind weet dat er een laag onder zit van liefde en overgave en dat het waarschijnlijk wel goed komt. Een knecht of slaaf of bediende daarentegen. Ik begreep dat onlangs iemand een schoonmaker de laan had uitgestuurd omdat ze een mini-marsje van een schaal had gepakt. Dat zou een teken zijn van onbetrouwbaarheid.

Paulus verkondigt in een klimaat waarin men bang is voor de goden (en voor de keizer) het verhaal van een vadergod die geen offers meer wil maar wil dat je het goede zoekt – en niet jou op je lever komt geven als het misgaat in de wereld maar zichzelf laat kruisigen. Sommige uitleggers zeggen dat dit voer was voor losbandigheid en aangezien Paulus dat niet echt een fijn visitekaartje vond voor de gemeenschap van Christus, hamert hij zo op keurige mensen, huwelijken waarin het patriarchaat van toen dan toch maar wordt gerespecteerd. Begrijpelijk op zich maar ook dramatisch. Generaties mannen zullen dat in de eeuwen daarna aangrijpen om barbaars gezag over hun partner uit te oefenen, dank je wel Paulus. We snappen het misschien in de tijd, maar fijn is het niet per se.

Terug naar de lezing. Ze moeten zich dus netjes blijven gedragen, zegt Paulus: ‘Roep ook jonge mannen op in alles ingetogen te zijn. (Jaha, zelfs zij) Geef zelf met goede daden het voorbeeld, laat je leer zuiver en waardig zijn, en verkondig de heilzame, onbetwistbare boodschap, zodat onze tegenstanders beschaamd staan en niets kwaads over ons kunnen zeggen.’

Dát is de gedachte. Dat je een dwaas verhaal verkondigt is ok. Dat je vind dat je de keizer niet moet aanbidden, is tot daaraan toe. Dat je niet meer meedoet met het geloof in het grote goddelijke Romeinse rijk is tot daaraan toe – áls ze je sympathiek vinden. En je misschien gek bent, maar dan wel een aardige gek. Zorg voor een gunfactor zegt Paulus, anders luisteren ze nooit naar je. Dat is één. Én de vrijheid die je vindt, als kinderen van de eeuwige hoogverhevene en niet langer slaaf ervan, die is niet absoluut of ongericht. Die heeft maar één doel:

De eeuwige heeft zichzelf voor ons gegeven om  ‘ons tot zijn volk te maken, dat vol ijver is om het goede te doen.’ Natuurlijk smaakt die vrijheid lekker. Enjoy, vier, breek brood, drink wijn, zing, en wees vol ijver om het goede te doen.

Ik denk dat veel mensen die een geschiedenis hebben zich niet echt lekker herkennen in dat gevoel van vrijheid dat het christendom biedt. Sterker nog, zij ervaren juist dat christendom als beklemmend en angstig en spitsroeden lopen om maar in de hemel te komen. Zij bevrijden zich juist daarvan om weer kind te kunnen zijn in de wereld, zichzelf en de ander en het universum te kunnen vertrouwen en ja, bij het achterlaten van de kerkgemeenschap is dan opeens effe alles geoorloofd.

Ik vind het fascinerend dat het erop lijkt dat degenen die hun donkere, oordelende Godsbeeld achterlaten en vrij en ruim in de wereld ademhalen, best wel lijken op degenen die in de vroeg-christelijke tijd de afgodendienst van het Romeinse Rijk achterlaten en de angst en wat erbj hoort en vrij ademhalen en even denken dat hen alles geoorloofd is. Ja, zegt Paulus dan, alles is geoorloofd, zeker, maar niet alles is nuttig.

Waar is de vrijheid voor bedoeld? Voor dat wat je niet kon en niet werd toevertrouwd toen je nog je gevangen voelde, namelijk ‘het goede doen’. Zelf. Beheerst en bescheiden opdat niemand kwaad van je spreekt. En bescheiden, omdat je met het goede doen niet iets buitengewoons doet (dat voegt Jezus er nog aan toe vandaag) maar gewoon wat de mens gevraagd wordt.

Beheerst en bescheiden, iets om te oefenen – juist voor de vrije geesten en zij die graag mee willen werken aan het goede in de wereld. Niet slaafs, maar juist vanwege de overgave aan het goede, ware en schone zelf.

Hier vind je drie tekstgedeeltes die Rikko vanochtend las.


afbeelding
afbeelding.

Deze rubriek heeft een eigen boek: Lazarus staat op. Daarin zijn de 25 mooiste ochtendgedachtes van de afgelopen tijd gebundeld en geïllustreerd door Joanne Zwart.

Lazarus staat op | Rikko Voorberg | Vuurbaak | ISBN 9789460050404 | € 17,95

Geschreven door

Rikko Voorberg

--:--