Ga naar submenu Ga naar zoekveld

‘Kom tot inkeer voordat de aarde als een volle afvalzak uit elkaar klapt’

Zo irritant, die vieze schreeuwende zwerver aan de rand van het park. Rik Zweers, de Jonge Theoloog des Vaderlands, laat je verder kijken: alles aan deze man confronteert en roept ‘Kom tot inkeer!’ Precies wat profeten ook doen… 

Deel:

Het is 10 uur en ik zit naast Zwaan een bakje koffie te drinken als ze over de man begint die naast haar flat staat. ‘Hij is zo irritant, ik word ‘s ochtends wakker met zijn geschreeuw en lawaai. ‘s Avonds houdt het me uit mijn slaap.’ De man leeft zwervend en heeft zich een plek toegeëigend bij de afvalcontainers van een flat aan de rand van een park in Zwolle. Een terror-zwerver is het.

Meerdere keren per dag komen huisbaas en politie langs om met hem te praten, maar veel kunnen ze niet doen. Hij is niet gewelddadig en vrij om te gaan. Ik vraag haar wat hij dan precies doet: ‘Hij houdt iedereen tegen die afval in de containers wil gooien. Hij pakt je afvalzak af en gooit ‘m op de kop. Dan haalt hij er eten en bakjes uit en zegt “Dit is verspilling!” Hij steekt zijn vinger op en roept: “Je kinderen leven straks in een hel.”‘ ‘Hij heeft gelijk’, zeg ik. ‘Ja natuurlijk, maar na een week schreeuwen weet ik het wel.’  

Provoceren

Gaan mensen beter luisteren als je harder schreeuwt? Ik moet denken aan mijn post-pubertijd en hoe ik erachter kwam dat er in Nederland mensen illegaal en rechteloos leefden. Tot dan toe smeet ‘god’ rijkelijk met zijn heil – in mijn bubbel. Ik voelde mij als christen superieur. Dat tegelijkertijd een heleboel mensen – buiten mijn bubbel – géén heil meer zagen, kon ik niet verenigen met de boodschap die ik tot dan toe gehoord had.

Ik werd een activist, ging voedsel in mijn kerk inzamelen voor de Vluchtkerk. Al snel leerde ik dat ik met mijn nieuwe houding mensen tegen me in het harnas joeg. De druppel op de gloeiende plaat, bureaucratie, niet de wereld in je eentje dragen: het overtuigde me ervan dat er ook andere manieren zijn. Gewoon stilletjes je eigen ding doen en een voorbeeld stellen.  

‘Houd toch eens je bek met je geprofeteer!’

Toch zijn Bijbelse profeten niet vies van een beetje provocatie. Ezechiël vertelde het volk dat ze vreemd ging, dat ze de benen spreidt voor iedereen en zich laten inpalmen door ‘groot geschapen’ mannen. Je bent een hoer, zegt hij. En voor de seks betaal je zelf de prijs (Ezechiël 16). Hosea ging nog een stapje verder. Hij vertelde dezelfde boodschap met zijn leven: hij trouwde met een hoer (zie Hosea 1). En Micha: op zijn eindeloze aantijgingen krijgt hij reacties als  ‘Houd toch eens je bek met je geprofeteer!’. Hij zal maar onder je raam staan. 

En dan is er nog Jesaja: “De HEER zei: ‘Zoals mijn dienaar ​Jesaja​ drie jaar lang naakt en barrevoets moet rondlopen, als teken en zinnebeeld voor ​Egypte​ en Nubië, zo zal de ​koning​ van ​Assyrië​ alle ​Egyptenaren​ en Nubiërs, jong en oud, als krijgsgevangenen en ballingen wegvoeren: naakt en barrevoets, met ontbloot achterste – de schaamte van ​Egypte.” (Jesaja 20:3-4) Jesaja’s naaktheid confronteert de Egyptenaren en Nubiërs met een toekomst waar ze met schaamte op zullen terugkijken.

Verschansen

Arie Slob, minister van onderwijs, stelde dat als scholieren die het klimaat zo belangrijk vinden en willen protesteren, ook wel een vrije dag kunnen offeren. Rutte vind de klacht van de volgende generatie niet zorgwekkend genoeg om verdergaande maatregelen te nemen. En dan is er natuurlijk nog minister Wiebes, die met zijn ‘ik snap het wel, het is meer hún klimaat dan het onze’ zijn verantwoordelijk afschuift op de volgende generatie. Zo hoort het ook, de politiek sukkelt altijd een beetje achter de samenleving aan. 

Maar doen kerken het beter? Of verschansen we ons biddend achter Jezus en zingen vol aanbidding Heel de schepping juicht terwijl de plastic bekertjes met goedkope koffie alvast klaar worden gezet. Terwijl aan de andere kant van de aarde dorpen door ontbossing wegstromen en landen door droogte geteisterd worden? 

Wat als onze terror-zwerver een eigentijdse profeet is en ons op een profetisch-provocatieve manier ergens toe oproept? ‘De Heer zegt: Zoals mijn dienaar zwervend rondloopt en zich in afval omwentelt, als teken en zinnebeeld voor hoe jullie met mij en de aarde omgaan, zo zullen jullie verdrinken in je eigen plastic en  versmelten met al je verspilling, tot de aarde als een volle afvalzak uit elkaar klapt.’

Een echte onheilsprofeet laat zich niet ontmoedigen. Hij is ergens in gaan geloven en staat ervoor. Laat zich niet zomaar wegzetten als een drinkende of drugs gebruikende onruststoker. Zo ook onze Zwolse zwerver. Hij is de pain in the ass voor de betonnen flat met al z’n studenten, maar met succes: Zwaan vertelt dat ze de gemeente en de woningbouwvereniging gaat aanschrijven. ‘Hij heeft gelijk. Al het afval wordt gedachteloos op één grote hoop gegooid. Er wordt veel te veel weggegooid wat nog gebruikt kan worden. Er moet betere afvalscheiding komen en gezocht worden naar oplossingen voor al die verspilling.’

Een goede profetie heeft een aantal kenmerken: het confronteert en klaagt aan, de voorspelling komt uit en de boodschap biedt hoop als mensen tot inkeer komen. Zorg dat je een voorbeeld van de hoop bent en kom tot inkeer, zodat de boodschap van deze Zwolse profeet niet uitkomt.  

Klimaatmars | Zondag 10 maart 2019 organiseert Groene Kerken een klimaatmars on Amsterdam: “Door mee te lopen aan de klimaatmars willen we kenbaar maken dat we als gelovigen het zorgen voor Gods schepping erg belangrijk vinden.” De Protestantse Kerk Nederland (PKN) ondersteunt het initiatief en moedigt aan om mee te lopen


Rik Zweers (28), studeert pastoraal werk aan de Hogeschool VIAA in Zwolle. In oktober 2018 is Rik verkozen tot de eerste Jonge Theoloog des Vaderlands.

Twitter.com/rikzweers 

Geschreven door

Rik Zweers

--:--