Ga naar submenu Ga naar zoekveld

Vast wel, vast niet

Deel:

Rikko geeft op de vroege ochtend inspiratie om de dag bewust te beginnen. Hij leest om 6 uur de teksten uit een oud kerkelijk leesrooster en zo rond 7 uur deelt hij de gedachte die dan op-popt. Elke werkdag te lezen en te beluisteren.

Vast wel, vast niet – PopUpGEdachte 8 maart 2019

De vastentijd is begonnen. Gisteren al. Mocht je het gemist hebben, je kunt nog meedoen. Goed voor de lijn, goed voor het zelfrespect, je kunt jezelf weer even als een ware volhouder in de ogen kijken, goed voor Facebook, leuk met elkaar gezellig vasten, goed voor de portemonnee en goed voor de innerlijke reiniging, ja toch?
Allemaal superleuke redenen om dit jaar óók eens te vasten.

Al weken komt er zo’n leuke radiocommercial voorbij die aanmoedigt om de fles te laten staan. Voor het eerst – voor zover ik weet – wordt in een landelijke commercial bedoeld voor bewustwording en drankbesef de veertig dagen aangegrepen om eens rustig niet te drinken. Het wordt er niet bijgenoemd. Er wordt niet gerefereerd aan Pasen: zo van, bij Jezus opstanding mag je weer helemaal los. Of ‘vanaf de woensdag van de as, zeg je veertig dagen lang: ik pas’. Aswoensdag, Pasen, lijden, het komt niet aan de orde. Alleen het vasten.

De behoefte komt voort uit het feit dat we een beetje veel hebben met elkaar. En wat weinig houvast. Je kiest zelf hoe je dat leven vormgeeft en kunt soms een tikje gebukt gaan onder wat je allemaal moet kiezen en de vraag of je niet de verkeerde keuzes maakt.
We mogen zelf bij onszelf te rade wat onze roeping is in het leven en we mogen onszelf ontplooien. Tijdens  dat proces moeten we regelmatig even een bezoekje brengen aan de divan van een professional omdat we er niet uitkomen. Wat niet geeft, hè. Juist hartstikke volwassen om te erkennen dat je er niet uitkomt: eerste stap op weg naar heelworden. Maar ik zie hier wel wat logica – naast onze overvloed die geen enkele belemmering meer opwerpt bij het nuttigen van allerlei overmaat – voor het vasten in de veertig dagen.

Ik ben zelf ook begonnen. Wat voorzichtig aan. Stoere statements zijn leuk, maar het ging om het idee. Dus is het niet meer dan logisch om koffie en alcohol goeddeels te laten staan. En zo nog een paar dingetjes. Ik heb de afgelopen jaren hier steeds ook aan mee gedaan, in meer of mindere fanatieke vorm en er begint me dit jaar iets een beetje dwars te zitten wat ik effe moet delen. En misschien is het onzin, dan hoor ik dat ook wel.

Vooropgesteld. Vasten kan niet missen. Tenzij je er extreem rigide in te keer gaat, maar dat heb ik niemand zien doen. Mooie periode van bewustwording, kies een vormpje, gewoon aan de slag. Maar waar was dat vasten voor bedoeld? De motivaties die ik zo hoor zijn veelal gericht op onthouding als doel in zichzelf, een aversie tegen de veelheid die we hebben, een aversie tegen eigen gedrag: ik doe teveel koffie, alcohol, sigaretten, Facebook, Linkedin, Netflix of wat dan ook. Daarmee is het vasten een zelfhulpmiddel tegen verslaving – vet goed, maar was dat het idee?

Moet het dan spiritueel zijn? Maar ik heb juist mogen ontdekken de afgelopen tien, twintig jaar dat spiritualiteit heel aards is. Meelopen met de Klimaatmars, afval scheiden, zelfs rust nemen als spirituele tools. Dus vasten dan toch ook? Ik denk van wel.

Ik lees vanochtend dit : Is dat soms het vasten dat Ik verkies, is dat een dag waarop de mens zich vernedert? Zijn hoofd als een riet laten hangen en neerliggen in zak en as: noemt gij dat soms vasten, en een dag die Jahweh behaagt? Is dit niet het vasten zoals Ik het verkies: boosaardige boeien slaken, de strengen van het juk losmaken, de geknechte de vrijheid hergeven, en alle jukken door te breken?
Is vasten niet dit: uw brood delen met wie honger heeft; arme zwervers opnemen in uw huis; een naakte kleden die gij ziet en u niet onttrekken aan de zorg voor uw broeder? Dan breekt uw licht als de dageraad door en groeien uw wonden spoedig dicht; dan gaat uw geluk voor u uit, en sluit de Heers glorie uw stoet. Als gij dan roept, geeft de Heer u antwoord, en smeekt gij om hulp, Hij zal zeggen: ‘Hier ben Ik!’ 

In die context werd er gevast om maar gezien te worden als spiritueel, tenminste zo lijkt het. Hoe grauwer en uitgemergelder het gezicht, hoe meer likes op het toenmalige Facebook. En de gedachte dat de Heer dat wel zou waarderen en je zou helpen in de dilemma’s, het gevoel van onbehagen of gewoon zou helpen bij de inkomsten van de maand. In dát geval zegt de Godheid veertig dagen lang: ik pas. Effe veertig dagen vasten van omzien naar zelfgerichte biddende mensen. Ga dan wat goeds doen, jongens en meisjes, daarvoor zijn jullie op aarde. En neem er een biertje bij.

Als vasten een zelfhulptool is, dan is de veertigdagentijd een haakje en is het als christelijke feestdag geseculariseerd tot het niveau van de sportschool. Dat klinkt misschien kritisch, maar zo bedoel ik het niet. De feesten zijn altijd een mengvorm geweest van volksgeloof, volksvermaak en christendom. Dat krijgt nu alleen een wat andere vorm. En dan tussen het vasten door af en toe omzien, de ruimte zoeken om iets van de huiver voor de Eeuwige te voelen en te beseffen dat hij niet de zelfhulpgoeroe met de slimme ideeën is, maar zoekt naar recht, bevrijding, heling – voor jou, mij en degene op je pad. 365 dagen lang.

Goeds!

Hier vind je drie tekstgedeeltes die Rikko vanochtend las.


Rikko Voorberg

Rikko Voorberg (38) is theoloog, schrijver, ‘activist/kunstenaar’ en initiatiefnemer van o.a. ‘We gaan ze halen’.

Wil je betrokken raken bij het werk van Rikko? Kijk dan hier.  

Geschreven door

Rikko Voorberg

--:--