Nadia Bolz-Weber: ‘Ik heb een lastige relatie met het christendom’

‘Ik vind het steeds lastiger worden om mezelf christen te noemen’, begint Nadia haar verhaal. Dat heeft niets te maken met het feit dat ze op dit moment kerkloos is en ook niets met haar voormalige gemeente. Het heeft wel alles te maken met het schrijven van haar boek Shameless, waarvoor ze zich verdiepte in de kerkelijke leer over het lichaam en seks. Een leer die haar en haar gemeenteleden beschadigde, verklaart ze. Tel daarbij op het feit dat miljoenen (evangelische) Amerikanen stemden voor een ‘vrouwen-hatende racist’. ‘Ik heb op dit moment dus een beetje een vreemde relatie met het christendom.’

‘Ik weet dat ik niet alleen sta in die moeite. Overal waar ik kom, hoor ik verhalen van mensen  die zijn weggegaan uit de kerk. Bijvoorbeeld omdat hun moeder, toen ze eindelijk de moed had om hun gewelddadige vader te verlaten, werd geweigerd bij het avondmaal. Of omdat ze moesten kiezen tussen hun seksualiteit of hun geloof. Of omdat ze in hun kerk niets hoorden over de Afro-Amerikanen die de afgelopen tijd werden vermoord door de politie.’  

Volgens Nadia is het opvallend dat niemand van die kerkverlaters zegt dat ze niets meer kunnen met de boodschap van Jezus. ‘Ik denk dat mensen de kerk verlaten omdat ze de boodschap van Jezus zo serieus nemen, dat ze het niet meer in overeenstemming kunnen brengen met het gedrag van het instituut kerk. En hoewel het dus moeilijker is om me te verhouden tot dat christendom, is het gelukkig niet moeilijker geworden om me te verhouden tot Jezus.’  

Jezus in de baarmoeder 

Dat brengt haar bij een schets van haar leven met Jezus, dat al begon in de baarmoeder. En waarom ze in elke fase christen was. ‘Ik ben christen omdat ik oranje werd geboren en al drie bloedtransfusies nodig had in de eerste drie dagen na mijn geboorte.’ Nadia was een zogenaamde rhesusbaby: het bloed van haar moeder ontwikkelde antistoffen die gevaarlijk waren voor het ongeboren kind. Bij de eerste niet zo gevaarlijk, maar bij een tweede, of een derde kind wel. En Nadia was de derde. ‘Ik was het kind dat eigenlijk niet geboren had moeten worden, maar ik had een gelovige moeder die What a friend we have in Jesus zong toen ik nog in haar buik zat. Het waren mijn eerste woordjes.’ 

Levend water op het laagste punt 

Ze nam Jezus mee als kind, als de goede herder. In haar tienerjaren waren het de vele preken over Jezus’ kruisiging die haar leerden over pijn. Als bijna-twintiger had ze twee helden: Jezus (die de tempel schoonveegde) en Che Guevara. Als verslaafde twintiger die de kerk achter zich had gelaten, was ze blij dat Jezus sprak met de Samaritaanse vrouw bij de bron, de langste conversatie in de Bijbel. ‘Er wordt gezegd dat water altijd het laagste punt zoekt: het levende water dat Jezus aan de Samaritaanse beloofde, vond mij op het laagste punt in mijn leven.’
Als uitgeputte moeder van dertig herontdekte ze de verhalen van Jezus, toen ze hen voorlas aan haar kinderen. Op haar 37e kwam ze erachter hoe slecht Jezus zijn vrienden koos: ‘Hij is meer oké met mijn tekortkomingen dan ik zelf ben.’ Om met een knipoog te vervolgen. ‘Jezus accepteert iedereen. Kijk maar om je heen, hij heeft geen smaak.’ 

Welkom in de armen van Jezus 

Nu, op haar 50e, is ze nog steeds christen omdat Jezus zijn discipelen leerde om te zijn als een kind. En realiseer je, vertelt ze, dat kinderen in die eerste eeuw niet zo in de watten gelegd werden als nu. Ze hadden bijna de plaats van honden, vaak waren ze ongewenst, vies en er gingen er veel dood. En uitgerekend zo’n kind wordt door Jezus in het middelpunt gezet. ‘Ik ben christen omdat er delen van mij niet anders zijn dan dat vieze kind, dat hoe dan ook welkom is in de armen van Jezus.’ 

‘Ik ben christen, niet omdat de kerk en het christendom zo geweldig zijn, maar omdat ik Jezus zo nodig heb. Want tot wie zullen we gaan – U heeft woorden van eeuwig leven.’ (Joh. 6 vers 68) 

Ze besluit: ‘Wij christenen hebben ons best gedaan om het christendom te vernietigen. Met de kruistochten, tv-predikers en zelfs clown-ministry. Toch gaat het ons overleven, want Gods vermogen om dingen heel te maken is groter dan ons vermogen om het te verwoesten.’ 

Jesus sought me when a stranger
Wandering from the fold of God
He, to rescue me from danger
Interposed His precious blood

Nadia gaf aansluitend op deze toespraak nog een mini-speech over inclusiviteit. De belangrijkste gedachten daarover vind je hier.