Ga naar submenu Ga naar zoekveld

Ik ben een noodknop-bidder

Chris van Dam – Tweede Kamerlid voor het CDA – hield een persoonlijke toespraak tijdens de Kroonbede, de jaarlijkse voorbede van Haagse kerken in de week voor Prinsjesdag. Over wat bidden voor hem betekent en wat hij ervan bakt.

Deel:

Vraag je aan mij wat bidden voor mij betekent, dan voel ik primair een soort gêne over wat ik daarvan bak. Als kind was ik gewend op vaste tijden mijn gebeden uit te spreken. Voor de maaltijd, na de maaltijd, drie keer per dag. En als je naar bed ging: ‘Ik ga slapen, ik ben moe’. Ook volwassenen om mij heen hadden die regelmaat.

Regelmaat doet bidden

Ik was altijd diep onder de indruk van mijn oma waar ik twee keer per jaar een week vakantie doorbracht. Zij bad steevast bij iedere maaltijd:

O, Heer, wij danken U van harte
Voor nooddruft en voor overvloed.
Waar menig mensch eet brood der smarte,
Hebt gij ons mild en wel gevoed.
Doch geef dat onze ziele niet
Aan dit vergank'lijk leven kleev',
Maar alles doe wat Gij gebiedt
En eind'lijk eeuwig bij U leev'

Ik snapte niet veel van die tekst – al helemaal niet van dat vergankelijke leven dat eeuwig wilde kleven. Het klonk ook zeer plichtmatig als het opgedreund werd, maar ik begreep wel dat het een zeer wezenlijk onderdeel was van mijn oma’s omgang met God. En zonder die gebeden kon er niet gegeten worden. Regelmaat doet bidden. Maar ik moet eerlijk zeggen: die regelmaat ben ik wel een beetje kwijt.

Het moderne leven, zeker als Kamerlid, is niet een bijzonder regelmatig leven. Het ritme van bidden bij de maaltijd of als je naar bed gaat, dat is er niet meer. Als gezin zeggen we thuis bij de maaltijd: ‘Here, zegen deze spijze amen’. Maar dat klinkt soms meer als een bezweringsformule dan als een gebed. Daar buitenom bidden, bijvoorbeeld bij opstaan en naar bed gaan, kent niet meer de regelmaat van mijn jonge jaren. 

Noodknop-bidder

Als ik het positief wil formuleren, dan ben ik op het vlak van bidden gegaan van kwantiteit naar kwaliteit. Het is niet meer plichtmatig, het zijn geen standaardteksten. Als ik bid, dan formuleer ik zelf de tekst. Passend bij dat moment en wat mij op dat moment bezighoudt, of wat mij hoog zit. 

Ik denk wel dat ik – ik leen deze term van Inez van Oord uit haar prachtige boek Rebible – een noodknop-bidder ben geworden. Iemand die bidt als God te hulp moet komen, als er een probleem is, als ik in de penarie zit. Zoals recent, toen een vader van een bevriend gezin zeer ernstig ziek werd. Dan weten wij de weg naar God wel te vinden.

En dat geldt ook als ik in mijn werk in een kluwen terechtkom. Een concreet voorbeeld is de situatie rond het kinderpardon, afgelopen najaar hier in de stad in de Bethelkapel. Mijn wijkgemeente. Ik heb wel eens gebeden om wijsheid hoe ik me daar enerzijds als gemeentelid en anderzijds als kamerlid in moest opstellen. In die periode heb ik ook besloten om mijn periodieke bijdrage aan de voorbede in onze kerk te stoppen, omdat ik mezelf en ook mede-kerkleden niet in een moeilijke positie wilde brengen.

Ik besef goed dat noodknop-bidden zijn beperkingen heeft. Je mist een meer steady relatie met God. Het gebed heeft meer functies dan het enkel voorleggen van ellende. Je kunt het ook heel goed gebruiken om te danken, te verbinden en te communiceren met God. 

Wees eens stil

Te danken omdat je weer beter bent, omdat je vijftig jaar getrouwd bent, voor van alles. Te verbinden: ik kan kippenvel krijgen tijdens het Onze Vader als ik besef dat ik dat bid samen met christenen over de hele wereld. Maar ook dat het mij verbindt met generaties die zijn gegaan en die nog komen.

Over die communicatie met God: communiceren is in de ideale situatie zenden én ontvangen. Spreken én luisteren. Jarenlang was ik betrokken bij de voorbede in mijn eigen kerk en ik heb daar ontdekt dat naast het uitspreken van woorden, het ook heel goed kan zijn om gewoon eens stil te zijn. Het stille gebed niet te gebruiken om ook nog even jouw persoonlijke boodschap aan God kwijt te kunnen, maar heel simpel te luisteren naar wat tot je komt.

Daar moet je dan wel even de tijd voor nemen, stil zijn, je gedachten tot rust laten komen. Mijn ervaring dat er dan meer tot je komt dan je voor mogelijk had gehouden. 

--:--