Lazarus staat op | Goed is altijd goed

PopUpGedachte vrijdag 11 oktober 2019 – goed is altijd goed

Het is essentieel dat we onze motivaties onderzoeken. Waarom doen we dingen? We zijn daar als Westerse cultuur behoorlijk bedreven in geworden. Sommigen zeggen dat dit begon met Augustinus die in zijn Belijdenissen zijn hart doorvorste. Een intense innerlijke zoektocht naar het waarom van de dingen. En het waartoe.

Het zijn verwijten die goede mensen treffen: ‘Je doet dat alleen maar om je ego’. Het zijn verwijten die ik zelf voel tegenover mensen die het goede alleen maar lijken te doen voor hun ego. Doen mensen dingen voor hun salaris? Of waarom eigenlijk? Ik heb recent nog een scherpe discussie gevoerd met Kerk in Actie die miljoenenhulp biedt aan kerken in Syrië. En dan niet in het gebied wat nu onder Turks vuur ligt, maar in Assad-omgeving. Ze werken met kerkleiders die echt een zeer onfrisse politieke keuze maken in de praktijk, op z’n zachtst gezegd. En Kerk in Actie maar verdedigen dat ze slechts humanitair hulp bieden. En ik beweren dat je humanitair hulp biedt aan kerkleiders die politiek gekozen hebben en ermee pronken. Niet fijn om dit soort kritiek te moeten hebben, maar je moet wat.

En vandaag lees ik iets dat zowel mijn eigen soulsearching als de kritiek op Kerk in Actie enigszins relativeert. Het lijkt te stellen dat het goede nóóit in dienst kan staan van het kwade. Omdat als het kwade goed doet, het zichzelf om zeep helpt. In Syrië betwijfel ik het eerlijk gezegd soms een beetje. Brood en Spelen kunnen wel degelijk het kwade dienen, maar toch. Wat staat er vandaag in de lezing van de dag?

Toen Jezus eens een duivel had uitgedreven zeiden enkelen: 'Door Beëlzebul, de vorst der duivels, drijft Hij de duivels uit.'

Duivels uitdrijven is een ding dat ik nooit heb begrepen. In ons Westen geven we mensen die totaal doordraaien een pilletje, sluiten we ze op in de gesloten afdeling voor een tijdje, totdat de psychose of de manie of de wat dan ook over is. Als je die pilletjes en die afdeling niet hebt, is het niet geheel onlogisch om het een duivelse geest te noemen die het overneemt. Maar ik weet het niet. Echt niet. Is ook niet het punt. Want dat duivelse geesten bezit namen van mensen was in die tijd common sense, dat is niet de boodschap. Het is deel van het leven. Zoals depressies dat doen bij ons. Tenminste, zo lijkt het.

Jezus weet er wel weg mee, met die verstoring in de ziel van de mens. Hij geneest. Vervolgens gaan omstanders uit jaloezie of angst of weerstand of wat dan ook de motivatie en de opdracht waarmee dit ogenschijnlijk goede gebeurt, in twijfel trekken. Jezus’ werk lijkt mooi, maar het is destabiliserend, het is vreemd, het is onlogisch en niet religieus gesanctioneerd. Dus duivels en kwaad, het líjkt alleen maar mooi. Een complottheorie werkt altijd. En hoe verdedig je dan jezelf daartegen?

Hij sprak tot hen: 'Elk rijk dat innerlijk verdeeld is, vervalt tot een woeste­nij, het ene huis valt op het andere. Als nu ook de satan met zichzelf in strijd is, hoe kan zijn rijk dan standhouden? Ge zegt immers, dat ik door Beelzebul de duivels uitdrijf.

Dat is een aardige gedachte toch? Als de vorst der duivels zijn eigen trawanten uit mensen drijft dan is hij ofwel niet de vorst der duivels of hij heeft zich bekeerd. Je moet een Joodse Rabbi zijn om dat te bedenken of een Jezus van Nazareth. En ik denk vandaag of het mogelijk is die lijn door te trekken. Als iemand in dienst van het kwaad, de duisternis, Daesh of Assad, iets goeds doet voor de mensen, dan ondergraaft hij het kwaad. Is dat zo?

Ik zie nog de beelden van het leger dat brood uitdeelt aan een totaal uitgehongerde stad, uitgehongerd door Assad zelf, waarbij mensen eerst moesten roepen dat Assad de verlosser was en dan pas brood kregen. Duivels. Of zou je kunnen zeggen dat de duivel zijn eigen graf graaft als hij mensen brood gaat geven, omdat zwakke mensen te controleren zijn, maar gevoede mensen altijd op een gegeven moment zich tegen het kwaad kunnen keren?

Ik weet het niet. Het blijft nodig om de motivaties te checken, om te weten ‘in wiens dienst’ ik de dingen doe. Maar Jezus brengt hier ook iets nieuws aan: namelijk het objectieve goede. Iets wat goed is in zichzelf is alleen om die reden al een strijd tegen het kwade. Dat vind ik wel troostend eigenlijk.

Tot zover de popupgedachte van vandaag. De andere opgepopte gedachten van de ochtenden van elke werkdag vind je op lazarusstaatop.nl – je kunt deze delen of reageren én natuurlijk je abonneren. Voor nu:

Vrede. En alle goeds

Hier vind je drie tekstgedeelten die Rikko vanochtend las.