Theo Maassen: ‘Als je zo machtig bent als God, waarom laat je ons dan zo klooien’

In het gesprek met Tijs is Theo nergens terughoudend: ‘Ik geloof niet echt dat jij gelooft. Ik zat over ons na te denken: we lijken op elkaar. Ongeveer dezelfde leeftijd, dezelfde generatie, we zijn allebei vader van kinderen. Ik ken je van de radio, ik zie je als een intelligent iemand. Daarom denk ik niet dat je echt gelooft. Ik denk dat het iets is waar je je wel comfortabel bij voelt, waardoor je bij de EO kan blijven werken. Maar ik geloof niet dat jij echt gelooft. Dat kan toch niet.’

Grapjes over religie 

Theo groeide op in een niet-gelovig gezin, maar ging wel naar een katholieke basisschool en hoorde daar veel bijbelverhalen. Zijn favoriete bijbelverhaal is dat van David en Goliath, een 'superheldenverhaal'. ‘En het hele gedoe met Adam en Eva met die appel vind ik ook fascinerend. Dat zijn leuke verhalen om over na te denken’, vindt Theo. 
‘Want als je naar je shows kijkt, heb je wel iets met religie’, reageert Tijs. ‘Ik heb er wel veel over gezegd en grapjes over gemaakt. Omdat het een wezenlijk onderdeel is van onze cultuur. En die verhalen collectieve verhalen zijn. En ook om dat het iets belachelijks is, dat is ook leuk om aan te tonen.

‘Wat maakt dat het zo leuk is om aan te tonen dat het zo belachelijk is?’ 
‘Het zijn maar verhalen die veel te serieus worden genomen. Ik vind ook dat ze veel te veel status krijgen. De heiligheid ervan, dat vind ik heel lastig. Dat heeft allerlei gevaren in zich. Het genereert macht over mensen en kan het mensen dom houden en opgesloten houden in dat universumpje, terwijl er zoveel meer ideeën zijn. Ik wil mensen daar ook wel graag van bevrijden.’

‘De truc van veel religies is dat er een hemel is, dat je niet doodgaat. Iedereen is natuurlijk doodsbang om dood te gaan. Maar religie zegt dat er een hiernamaals is, dat je niet echt doodgaat. En dat die hemel toegankelijk is voor bepaalde mensen en voor bepaalde mensen niet. Volgens het christelijke geloof kan je een afschuwelijk leven lijden en mensen verkrachten. En als je dan oprecht spijt betuigt, kom je in de hemel. En iemand die zich fatsoenlijk heeft gedragen en geprobeerd heeft andere mensen te helpen die mag daar dan niet binnen. Wat is dat voor organisatie?
Als jij dat wat ik nu schets echt gelooft, dan vind ik het heel moeilijk om je serieus te nemen. Want geloof jij dat?’, vraagt Theo aan Tijs. Die reageert: ‘Ik geloof wel in een hiernamaals, maar ik ben heel blij dat ik niet ga bepalen wie daar komt en wie niet. Dat is niet aan mij. Ik denk dan altijd: God is veel genadiger dan wij denken.’ 

De Bijbel is geen heilig boek 

‘Alles wat heillig is, daar wil je graag in peuren. Waarom?’  
‘Ik geloof niet zo in heiligheid’, reageert Theo. ‘Heilig komt van het Engelse holy, dat ‘heelmakend’ betekent. Dat is mooi om over na te denken. Wij zijn ontstaan uit een explosie, alles wat er nu is, komt uit die explosie, elke atoom. Er is nog steeds een bepaald soort heelheid. Maar op het moment dat er een soort nep-heiligheid is, van een boek dat het ware boek is, dat homo’s uitsluit, anders en niet-gelovigen uitsluit. Dan is er geen sprake meer van heiligheid. De Bijbel is geen heilig, heelmakend boek, zoals de Koran geen heilig boek is. Dat kan niet op het moment dat het mensen uitsluit, of andere boeken uitsluit. Dan is het niet meer heelmakend.’ 

Wat zou je God willen vragen? 
‘Als je zo machtig bent als God, waarom laat je ons dan zo klooien. Waarom hij en z’n vader zo afwezig zijn. Het is de afwezige vader, waar we zo op schelden in de werkelijke wereld. Hij is er zeven dagen in de week niet. Hij is er gewoon nooit. Kijk om je heen, kijk naar de wereld. Er is honger, dood, moord, er worden hoofden afgehakt, er worden kinderen verkracht. Als je almachtig bent, gebruik die macht dan. In Spiderman 1 zit het: With great power comes great responsibility. Hij heeft in een paar dagen die wereld in elkaar geflanst en toen z’n handen ervan afgetrokken. Dat zou ik heb wel willen vragen.’